Trong bối cảnh hiện nay, với sự gia tăng nhanh chóng của dân số và nền công nghiệp hoá, việc quản lý và xử lý nước rỉ rác đang trở thành một thách thức to lớn cho môi trường và sức khỏe cộng đồng. Đối mặt với thực tế này, cần có một giải pháp công nghệ hiệu quả, an toàn và bền vững để giải quyết vấn đề nước rỉ rác, ngăn chặn sự ô nhiễm nguồn nước và bảo vệ môi trường sinh thái. Chính vì vậy, công nghệ xử lý nước rỉ rác là một lĩnh vực đang được chú trọng phát triển, nhằm hướng tới mục tiêu xây dựng một nền tảng vững chắc cho việc quản lý và xử lý rác thải hiệu quả, giảm thiểu tối đa tác động tiêu cực đến môi trường.
Công nghệ xử lý nước rỉ rác là gì?
Công nghệ xử lý nước rỉ rác là quy trình kỹ thuật và khoa học mà trong đó nước rỉ từ bãi rác được thu thập, xử lý và thanh lọc để giảm thiểu hoặc loại bỏ hoàn toàn các chất ô nhiễm có hại. Nước rỉ rác là dạng nước chảy ra từ bãi rác, chứa đầy các chất hữu cơ, vi khuẩn, vi sinh vật gây bệnh, chất phóng xạ và các hợp chất hóa học khác có thể gây hại cho môi trường và sức khỏe con người.
Xem thêm: Đơn vị cung cấp bùn vi sinh xử lý nước thải chất lượng
Quy trình xử lý nước thải rỉ rác
Quy trình xử lý nước rỉ rác phụ thuộc vào các yếu tố như thành phần cụ thể của nước rỉ và các yêu cầu môi trường của khu vực. Tuy nhiên, một quy trình xử lý tiêu chuẩn thường bao gồm các bước sau:
Xử lý sơ bộ
Nước rỉ rác khi đã được tập kết tại hố thu sẽ được chuyển qua rổ lọc để loại bỏ các chất rắn lớn, cặn bẩn và các chất tạp khác, đảm bảo rằng chúng không gây hại cho hệ thống lọc sau này và hệ thống vận hành tổng thể.
Tiếp theo, nước thải sẽ được lưu giữ trong hồ chứa được trang bị hệ thống sục khí, nhằm kiểm soát lưu lượng và nồng độ nước thải.
Nước rỉ rác sau đó từ hồ chứa sẽ được đưa vào bể trộn vôi nhằm loại bỏ màu nước và một số ion kim loại nặng. Bể này sẽ có bộ khuấy trộn vôi hoặc hệ thống sục khí. Để tránh việc lắng cặn vôi và nâng cao hiệu quả tăng độ pH, quá trình cung cấp vôi và sục khí sẽ được thực hiện một cách không liên tục.
Nước thải tiếp tục được chuyển đến bể điều hòa, nơi có hệ thống sục khí để cải thiện khả năng hòa trộn và giảm mùi phát sinh từ quá trình thiếu khí. Sau khi đã được xử lý, nước thải sẽ được bơm lên bể lắng cặn vôi để loại bỏ vôi.
Xử lý Nitơ và khử Canxi
Sau quá trình lắng vôi, nước sẽ được đưa qua ống tuần hoàn tới bể điều chỉnh độ pH 1, sau đó được bơm lên tháp Stripping 1, chảy tự do về bể điều chỉnh pH 2 trước khi tiếp tục được bơm lên để loại bỏ N-NH3 tại tháp Stripping 2.
Do nước rỉ rác sau quá trình xử lý hóa có độ pH thấp, nước thải sẽ cần thêm NaOH để duy trì mức độ pH trong khoảng 7-7.5, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình xử lý sinh học kỵ khí tiếp theo.
Xử lý sinh học kỵ khí UASB
Bể này hoạt động dựa trên chuyển động của lớp bùn kỵ khí nằm lơ lửng ở phía dưới cùng của bể, và quá trình xử lý chất hữu cơ diễn ra trong các hạt chứa bùn.
Nước thải rỉ rác sau khi đi qua bể UASB sẽ tiếp tục chảy vào bể Selector. Mục đích của bước này là để ổn định mức độ bùn sinh học trước khi nước thải được chuyển tiếp vào bể.
Tham khảo thêm: Các công nghệ sinh học trong xử lý nước thải: Giải pháp bền vững cho môi trường
Xử lý sinh học hiếu khí Aerotank
Bể Aerotank đảm nhiệm vai trò quan trọng trong việc xử lý hầu hết các chất gây ô nhiễm có trong nước rỉ rác. Sau khi đi qua bể Aerotank, lượng BOD5 và COD trong nước thải sẽ giảm đáng kể, từ 80 đến 95%.
Tiếp theo, nước thải sẽ tự chảy vào bể lắng bùn sinh học (còn được gọi là bể lắng 2) sau khi được xử lý tại bể Aerotank.
Xử lý hóa lý
Bể xử lý hóa lý chịu trách nhiệm loại bỏ các chất cặn lơ lửng cũng như một phần màu trong nước thải rỉ rác. Bể này được chia thành ba ngăn, bao gồm: thiết bị keo tụ bông, thiết bị tạo bông và thiết bị lắng. H2SO4 và FeCl3 sẽ được thêm vào ngăn keo tụ bông.
Đối với ngăn tạo bông, polymer sẽ được thêm vào nhằm kết hợp các hạt cặn nhỏ lại với nhau, tạo nên các hạt cặn lớn hơn có trọng lượng nặng hơn, do đó dễ dàng lắng xuống hơn trước khi chúng được chuyển đến ngăn lắng.
Oxy hóa fenton 2 bậc
Sau quá trình xử lý hóa lý, nước thải sẽ được dẫn tới cụm xử lý Fenton 2 bậc, nơi mà các chất hóa học và màu sắc không thể phân hủy trong nước rỉ rác sẽ được tiếp tục xử lý.
Hóa chất H2O2, H2SO4 và chất Fe2+ sẽ được thêm vào ngăn Fenton bậc 1 và Fenton bậc 2 thuộc cụm oxy hóa Fenton.
Phản ứng Fenton sẽ diễn ra mạnh mẽ tại các mức độ pH thích hợp có trong nước rỉ rác. Tiếp theo, dung dịch NaOH sẽ được thêm vào bể keo tụ để tăng độ pH, loại bỏ lượng H2O2 dư và lượng Fe còn trong nước.
Sau quá trình phản ứng, nước thải sẽ được bơm vào bể lắng thứ cấp. Tại đây, hóa chất polymer được thêm vào ngăn 1 để tạo liên kết, tạo ra các hạt cặn lớn hơn. Bể này sẽ phân tách nước rỉ rác thành hai phần: bùn và nước. Phần bùn sẽ lắng xuống đáy bể và được đưa đến bể chứa bùn, còn phần nước sẽ chảy qua máng tràn trước khi đến bể khử trùng.
Lọc và khử trùng
Nước thải sau đó sẽ tiếp tục được dẫn đến bể khử trùng. Bể này được chia thành hai ngăn, và tại ngăn đầu tiên, nước thải sẽ được xử lý khử trùng bằng hóa chất. Sau một khoảng thời gian phản ứng, hệ thống sẽ bơm nước thải qua thiết bị lọc áp lực. Thiết bị này có nhiệm vụ loại bỏ bất kỳ cặn dư thừa nào còn sót lại.
Xử lý bùn
Bùn từ các bể lắng cũng như bùn sinh học sẽ được tập hợp và đưa đến bể nén bùn để được phân hủy. Sau khi quá trình xử lý hoàn tất, bùn sẽ được thu gom định kỳ bằng xe chuyên dụng.
Xem thêm: Bể Anoxic là gì? Nguyên nhân và ứng dụng trong xử lý nước thải
Hãy cùng hợp tác và cống hiến sức lực để thúc đẩy công nghệ xử lý nước rỉ rác, bởi đây là nhiệm vụ chung của chúng ta để bảo vệ hành tinh xanh này. Bài viết hy vọng đã mang đến cho bạn cái nhìn sâu hơn về quy trình xử lý nước rỉ rác, một lĩnh vực quan trọng nhưng thường bị lãng quên trong cuộc chiến chống lại ô nhiễm môi trường.